Το Μουσείο Καπνού είναι ένα σύγχρονο βιομηχανικό και βιωματικό μουσείο με πλούτο εκθεμάτων. Πρόκειται για ένα θεματικό μουσείο, το οποίο περιλαμβάνει αντικείμενα και αρχειακό υλικό για την καλλιέργεια και την παραγωγή του καπνού, την αγροτική κι εμπορική επεξεργασία του, τα βιομηχανικά καπνικά προϊόντα και τα εκθεσιακά δείγματα καπνού.
Η μοναδικότητα του μουσείου εντοπίζεται όχι μόνο στο ότι περιλαμβάνει και εκθέτει την εμπορική επεξεργασία των ανατολικών καπνών (που δεν βρίσκονται σε κανένα άλλο μουσείο του κόσμου), αλλά και στο ότι αποτελεί ένα μουσείο που αναδεικνύει την οικονομική και κοινωνική ιστορία, καθώς και την τεχνολογική ιστορική εξέλιξη στην Καβάλα κι ευρύτερα στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.
Η συλλογή του μουσείου καπνού στην Καβάλα είναι εξαιρετικά πλούσια. Περιλαμβάνει αντικείμενα καλλιέργειας καπνού, μηχανήματα εμπορικής επεξεργασίας του, φωτογραφικό υλικό, σπάνια ντοκουμέντα (έγγραφα της Καπνεμπορικής Ομοσπονδίας της Ελλάδος, του Συλλόγου Καπνεμπόρων Μακεδονίας-Θράκης, καπνεργατικών σωματείων, έγγραφα τραπεζών κ.ά.). Επίσης, περιλαμβάνει βιβλία σχετικά με τον καπνό, εκδόσεις του Ελληνικού Οργανισμού Καπνού, αρχείο του Καπνεμπορικού Συλλόγου, ιδιωτικά έγγραφα, καπνικούς χάρτες και σχεδιαγράμματα, έπιπλα καπνεμπόρων κ.ά.
Το μουσείο φιλοξενείται προσωρινά στο ισόγειο του κτιρίου του Εθνικού Οργανισμού Καπνού. Πρόκειται για ένα βιομηχανικό κτίριο, το οποίο κτίστηκε μεταξύ 1957 και 1962.
